Óvissan

 

Þegar hugurinn hættir að lokum að flokka í gott eða slæmt, verður allt handan við skiptinguna, hvorki gott né slæmt, ekki hvorugt né bæði, alveg utan við hugsun okkar um þetta. Þannig öðlast maðurinn, með því að losna við, vera óháður. Ef hann þarfnast ekki hamingju, getur hann gefið hana frá sér og þannig sameinast henni. Ef maðurinn þarfnast ekki öryggis, leitar þess ekki, flýr það hann ekki. Með því að láta frá okkur og með því að viðurkenna, öðlumst við. Þannig er það í sálarlífinu. Hér er ekki sagt að svo sé einnig í hinum ytra heimi, það getur verið, en þarf ekki að vera.

Getum við hafnað öryggi og hamingju? Getum við upphafið allar andstæður? Á því er enginn vafi - en við þorum það ekki, við reynum frekar að fanga það sem er - þótt það sé ekki hægt. Þannig lifum við stöðugt í heimi blekkinga. Okkur finnst að við getum eða höfum höndlað það sem ekki er hægt að ráða yfir. Við höldum að við skiljum - en sjáum veruleikann ekki fyrir mynd okkar af honum. Það er ekki hægt að halda því sem er, aðeins blekkingunni. Hugurinn getur ekki fangað það sem er, þess vegna býr hann til blekkinguna til þess að hafa eitthvert öryggi. Það sem er, er líf, tilheyrir okkur og þó ekki, er við og þó ekki. Það er, en er þó eitthvað meira, sífelld umbreyting í eitthvað annað í óvissunni.

Við getum hrokkið inn í takt lífsins og lifað með honum - eins og stendur lifum við eiginlega þvers og kruss um lífsstrauminn. Að hnykkjast inn í taktinn er örlítið átak líkt og að vaða eld eða stökkva úr flugvél í fallhlíf, að öðru leyti en því að það er laust við sýningarþörf eða sýndartilþrif. Til þess að leggja út í lífsstrauminn þarf vilja ákvörðun sem er ekki hugans og beitingu athyglinnar, ákvörðun sem skilur milli vakandi vitundar og sljórrar, milli lífs í samræmi við heildina og lífs í vítahring andstæðna sem er sköpun hugans.

Leyfum huganum að hvílast öðru hvoru í sköpunarleik sínum. Hann þarf ekki stöðugt að búa til andstæður og baráttu. Hann getur hvílst í veruleika andartaksins, dvalið andspænis hverju sem er, eins og það er.

Þegar hugurinn er laus við baráttuna flokkar hann ekkert, ekki einu sinni sjálfan sig. Mín vitund, minn hugur, þín vitund, þinn hugur - er ekki fyrir hendi. Ekkert mitt óöryggi né óhamingja, ekkert mitt öryggi né hamingja. Eitthvað allt annað og óskilgreint getur tekið við, eins konar vissa í óvissunni, hamingja í óhamingjunni. Því eina raunverulega vissan felst í óvissunni og eina raunverulega hamingjan er að finna fyrir óhamingju mannlífsins. Sú hamingja fellst í samkennd með mannlífinu og mannlífið er á stigi óhamingju.

 

Lesa greinina í heild sinni hér.

 

Birgir Bjarnason

 

The mind for truth

 

The mind for truth
Begins, like a stream, shallow
At first, but then
Adds more and more depth
While gaining greater clarity.

Saigyo (1118-1190)

Vakinn til nýrrar vitundar

 

Að forðast allt illt

að rækta réttsýni og góðsemi

að hreinsa hugann.

Þetta er kenning þeirra

sem vaknað hafa til nýrrar vitundar. ...

 

Að tala ekki af skeytingarleysi

skaða ekki aðra

laga sig með ögun að lögmálinu

hófsemi í mat

hæfileg einvera

ástundun innri leitar

þetta er kenning þeirra

sem vaknað hafa til nýrrar vitundar. ...

 

Í ótta sínum leita menn hælis

á hæðum í skógum,

í helgum lundum og musterum.

En hvergi fá þeir falið sig fyrir þjáningu sinni.

 

Dhammapada. Vegur sannleikans. Orðskviðir Búdda. Njörður P. Njarðvík íslenskaði.

 

LXXXI. Einkenni einfeldninnar

 

LXXXI. Einkenni einfeldninnar

 

1. Sönn orð eru ekki fögur; fögur orð eru ekki sönn. Góður maður er ekki þrætugjarn; hinn þrætugjarni er ekki góður. Þeir, sem þekkja Alvaldið, eru ekki hálærðir. Hinir hálærðu þekkja það ekki.

 

2. Hinn vitri safnar ekki auði. Því meiru sem hann ver öðrum til gagns, því meira á hann sjálfur. Því meira sem hann gefur öðrum, því ríkari er hann sjálfur.

 

3. Alvaldið himneska er heillaríkt í starfi sínu og veldur ekki skaða. Hinn vitri starfar, en forðast deilur.

 

 

Bókin um veginn - Lao-Tse

Hvað felst í því að vera guðspekisinni?

... hvað felist í því að vera guðspekisinni. Hver eru einkenni hans? Minnt skal á, að þetta eru aðeins mínar persónulegu hugleiðingar. Hann kemur mér fyrst og fremst fyrir sjónir sem leitandi og fordómalaus maður. Hann er óháður kreddum, hvers konar einstefnuhugsunarháttur er honum ekki að skapi og hann reynir að temja sér umburðarlyndi. Hann leggur fremur áherslu á það það sem sameinar en það sem sundrar. Um leið og hann leiðir hugann að langtímaþróun, er hann sér einnig meðvitandi um  augnablikið sem er að líða. Þá skulum við vona að hann sé hleypi-dómalaus, íhugull og kyrrlátur. Og þó hann reyni að vera í jafnvægi og temji sér yfirvegun ræktar hann jafnframt með sé snerpu og viðbragðsflýti.

 

Allt sem hér er upp talið er andstætt bókstafstrú, hvaða nafni sem hún nefnist, að ekki sé minnst á  ofsatrú hvers konar, sem við höfum verðum óþægilega vör við í heiminum nú á dögum. Hann gerir sér far um að reyna að skilja grundvallaratriði í hegðun mannsins, þess sem liggur að baki hugsjónum hans og hugsunarhætti í stað þess að fylgja blint einhverjum sérstökum stjórnmálaskoðunum eða trúarbrögðum. Einnig því hvers vegna maðurinn þurfi að festa sig í einhverjum slíkum skoðunum, tilheyra einni fylkingu eða annarri. Hann reynir að sjá málin í heild, frá fleiri hliðum.

 

Auk langtímasjónarmiða gerir hann sér grein fyrir því, að þegar allt kemur til alls er eini raunveruleikinn sem við höfum stundin sem er að líða. Þetta hafa margir hér í félaginu hugleitt, reynt að lifa í núinu.  Nýlega heyrði ég skemmtilega hlið á hugleiðingum um núið:  “Núið er snúið því það er aldrei búið!”

 

Halldór Haraldsson

 

Lesa greinina í heild sinni hér.

 

 

Dagskrá Guðspekifélagsins um helgina

 

Föstudaginn 26. mars Jón L. Arnalds: Um sálarfræði.

 

Laugardaginn kl. 14:00 e hugleiðing, kl. 14:30 fræðsluefni Sigvalda Hjálmarssonar í umsjón Birgis Bjarnasonar

Laugardaginn 27. mars Anna S. Bjarnadóttir: “Söngur í hjartanu.”

Mud and Water - Bassui (1327-1387)

 

The way of Zen began without the establishment of any sect.  It is simply a religion which points to the one original mind of all Buddhas and ordinary people.  This mind is nothing other than Buddha nature.  To see this nature is what is meant by religious practice.  When you realize your Buddha nature, wrong relationships will instantly disappear, words will be of no concern, and the dust of the dharma will not stain you.  This is what is called Zen.  Attaining Zen is becoming a Buddha.  This real Buddha is none other than the heart of all beings, the master of seeing, hearing, and perceiving.

 Bassui  (1327-1387)

Lesa í heild sinni hér.

... og enn vitlausara er að kalla svoleiðis dúllirí beinlínis yoga ...

 

Ef menn ekki reyna að skilja kenningar um nadíur og layastöðvar í innri líkamsgervinu eða orkusviði því sem umlykur og gegnumsmýgur efnislíkamann, að sögn yoga, þá hafa þeir misst allan kjarnann úr hatha-yoga og stunda það einsog fremur lélega leikfimi.

Ennfremur eru stellingar eða asönur aðeins upphaf marktækrar hatha-yogaiðkunar. Auk þeirra verður að þaulæfa böndhur, eða herpingar, og pranayama, eða andardráttaræfingar, og læra síðan að stilla öllu þessu saman í múdrur.

Þarmeð ætti að vera ljóst að oft er hugtakið hatha-yoga notað um smávægilegt fikt í þeim vísindum, og enn vitlausara er að kalla svoleiðis dúllirí beinlínis yoga - sem ekki á við nema þegar leitast er við að nálgast hinn háa veruleika tilverunnar.

 

Sigvaldi Hjálmarsson - Haf í dropa

Guðspekifélagið um helgina

 

Föstudaginn 19. mars

Sr. Kristinn Ágúst Friðfinnsson: Hugleiðingar um Jung (2) (Taka 2!)

Laugardaginn 20. mars

Halldór Haraldsson: Að hlusta á tónlist (3)

 

Laugardaginn 20. mars kl. 14:00 er hugleiðing, kl. 14:30: Farið yfir fræðsluefni Sigvalda.

 

 

 

 

 

Guðspekifélagið boðar engar kenningar en hvetur til hugsana- og skoðanafrelsis. Þær hugmyndir sem hér koma fram eru ekki á ábyrgð félagsins eða bindandi fyrir félagsmenn, en settar fram til að hvetja til umræðu og stúdíu um sjálfsrækt og andlega iðkun.Starfsemi félagsins fer fram á fundum, með fyrirlestrum, umræðum, í námshópum og námskeiðum og er öllum opin. sjá nánar

Truth is a pathless land

 

I maintain that Truth is a pathless land, and you cannot approach it by any path whatsoever, by any religion, by any sect. That is my point of view, and I adhere to that absolutely and unconditionally. Truth, being limitless, unconditioned, unapproachable by any path whatsoever, cannot be organized; nor should any organization be formed to lead or to coerce people along any particular path. If you first understand that, then you will see how impossible it is to organize a belief. A belief is purely an individual matter, and you cannot and must not organize it. If you do, it becomes dead, crystallized; it becomes a creed, a sect, a religion, to be imposed on others.

 

Krishnamurti  

ALLT ER BREYTT ÞÓTT EKKERT HAFI BREYST ­ NEMA ÞÚ - HUGLEIÐINGAR UM KENNINGAR SIGVALDA HJÁLMARSSONAR, ­ SÍÐARI HLUTI

 

 HUGLEIÐINGAR UM KENNINGAR SIGVALDA HJÁLMARSSONAR ­ SÍÐARI HLUTI

"ALLT ER BREYTT ÞÓTT EKKERT HAFI BREYST ­ NEMA ÞÚ"

EFTIR HARALD ÓLAFSSON

Sigvaldi túlkar mörg hugtök í indverskri heimspeki og bendir á hve menn missa af réttum skilningi á hugtökunum ef þeir reyna að fella þau að algengum vestrænum hugsunarhætti.

MÉR kemur ekki á óvart hvaða skoðanir Sigvaldi hafði á menningu og aðlögun að menningarformum. Hann skrifar eins og mannfræðingur þegar hann ræðir um hvernig skynjun fólks er háð hinu menningarlega umhverfi og hvernig einstaklingurinn býr sér til samfellda mynd af umhverfinu, og þar er ekki einungis um að ræða hlutlægar staðreyndir, heldur einnig skynreynd, eins og Sigvaldi kallar það, sem ofin er úr þáttum vitneskju og gilda sem ríkjandi eru í viðkomandi menningarsamfélagi. Menn læra á heiminn og mismunandi samfélög móta ólík tungumál, sem síðan móta hugarheim þeirra sem tala viðkomandi tungumál.

Indverjar og Vesturlandabúar gera sér ekki sömu hugmyndirnar um alheiminn og þau lögmál sem ríkja í náttúrunni. Sigvaldi segir:

Fyrst skal tekið fram að Indverji skilur ekki tilveru sína sundur í efni og anda. Sú aðferð hefur ekki valist honum til að gera sér grein fyrir henni. Í staðinn finnst honum allt, hvaða nafni sem nefnist, vera líf og vitund. Efnislíkami mannsins og efnisheimur yfirleitt telst ekki fyrst og fremst hlutur, heldur skynjun, og því óumdeilanlega tilheyrandi vitundarlífi.

Maðurinn sem lifandi vera er meginatriði málsins. Allt líf er mikilsvert. Fyrir því ber að líta svo á að heimspekikerfin sex (hin indversku) séu leiðir til þroska, ekki einhver sniðugheit til að lesa gátur, því hvað stoðar að leysa gátur nema til að hlúa að grósku mannlegs vitundarlífs? Sama gildir um allar andlegar hreyfingar.

Þaraf sprettur að öll þekking er sjálfsþekking. Vísindi og þekking búa ekki yfir neinu gildi útaf fyrir sig, gildi þeirra er þýðing þeirra fyrir manninn (1976:35- 36).

Indverjar setja þroskann öllu ofar, og þeir líta svo á að allt sé á þroskabraut. Þetta er að mati Sigvalda fólgið í því að allt er breyting sem fram fer í öllu sem lífsanda dregur, og þar af leiðandi er allt á leið inn í brahman eða atman, þetta sem einlægast er kannski að kalla það. Og iðkun jóga er þegar allt kemur til alls einungis til að hraða þessari breytingu vitandi vits (1976:38).

Harla fróðleg er umræða Sigvalda um guðshugmyndir Indverja. Úr því að öll tilveran er lifandi heild samtímis því sem hún á yfirborðinu birtist í ótal myndum, er ekkert eðlilegra en guð hafi mörg nöfn, og margvíslega mismunandi eiginleika. Allir guðir eru bara mismunandi andlit á brahman-atman, það-inu. Meðal lærdómsmanna hindúa rekst maður á þá skoðun að hindúismi sé í raun ekki síður eingyðistrú en kristindómurinn. Hindúisminn viðurkennir ekki að trúarjátningar eða kennisetningar séu æðri en upplifun, reynsla og innsæi.

Sigvaldi túlkar mörg hugtök í indverskri heimspeki og bendir á hve menn missa af réttum skilningi á hugtökunum ef þeir reyna að fella þau að algengum vestrænum hugsunarhætti. Hann hafnar því að nirvana þýði útslökknun þó að orðið sé notað um að slökkva á kerti. En sé allt líf eins og haldið er fram í indverskri hugsun getur ekki verið um að ræða að eitthvað eyðist og hverfi. Allt er líf og þar af leiðandi enginn dauði. Atman er líka varasamt hugtak. Oft er það þýtt sál, en algengara er þó að kalla það sjálf. Atman er einfaldlega hinsti veruleiki tilverunnar, brahman, eins og menn upplifa það innra með sér (1976:43-44).

Þá er ekki síður lærdómsríkt að sjá hvernig Sigvaldi fjallar um jóga og þær hættur sem felast í því að telja að jóga sé einhver aðferð til þess að búa til fólk sem gætt er einhverjum óvenjulegum hæfileikum og eiginleikum. Hann varar einnig við því að taka of alvarlega þegar jóga-iðkendum er lofað hreysti og hamingju í fornum indverskum ritum. Þar sé um að ræða skrúðmælgi og segi varla annað en að æfingarnar komi fólki almennt til góða. Öll sölumennska og yfirborðsleg kennsla í jógafræðum er að hans dómi skaðleg. Jóga er aðferð til þess að hraða þroska mannsins á þeirri braut til meiri þroska sem allir eru á.

 

Sjá greinina í heild sinni hér.