Er ekki mögulegt að vera frjáls?

 

Krishnamurti segir í viðtali: “Vísinda-menn, stjórnmálamenn, fræðsluyfirvöld  og trúarstofnanir, allt eru þetta aðilar sem mynda svokallað kennivald. Við yfirfærum ábyrgð okkar yfir á þá og losum okkur sjálf um leið við alla ábyrgð. Afstaða okkar er: Við vitum ekki, þeir vita. Ég segi hins vegar: Þú sjálfur berð ábygðina, því þú ert heimurinn. Þú sjálfur berð alla ábyrgðina, enginn annar. Því verður þú að vera þitt eigið leiðarljós. Þú berð ábyrgð. Hvað felst í því? Það þýðir að þú verður að bregðast við af fullri ábyrgð við allri áskorun. Ábyrgð felur í sér algjöra skuldbindingu gagnvart hverskonar áskorun, ögrandi vandamálum, aðsteðjandi hættu o.s.frv. Við verðum að bregðast við algjörlega óskipt.  Slíkt geri ég ekki ef að ég er smeykur eða ef að ég leita munaðar, skemmtunar eða ef  athafnir mínar eru  samofnar fortíðinni, eiga sér fastar rætur í fortíðinni. Þess vegna verður ég-ið að líða undir lok. Til að vera laus við ok kennivalds, verður þú að geta dáið öllum gærdögunum, svo að hugur þinn sé ávallt ferskur, síungur, saklaus, fullur af þrótti og ákafa. Það er aðeins í því ástandi sem að við getum skoðað og lært. Ofbeldi er ekki aðeins líkamlegt, það getur einnig verið sálrænt. Þegar ég samkenni mig einhverjum kenningum, þegar við látum aðra fylla okkur skoðunum, þegar þú segir mér hvað ég eigi að gera og á að vera mér fyrir bestu í andlegum skilningi og ég hlýði og fer eftir fyrirmælunum, þá er um andlegt ofbeldi að ræða. Vegna óvissu og óreiðu leita ég  kennivelds og þú kemur og gefur mér fyrirmæli, gúrúinn eða fræðarinn . Fræðararnir nú á tímum hafa öðlast mikil völd og eru sumir hverjir í hópi ríkustu manna heims. Úr óvissu minni skapa ég kennivald fræðarans. Þá er spurningin: Getum við lifað án kennivalds? Ef við getum það þá ríkir hjá okkur eðlileg regla núna, ekki einhvern tíman á morgun eða seinna. Spurningin er ekki um viðurkenningu annars vegar eða neitun hins vegar. Heldur það að leita inná við í okkur sjálfum, en það krefst ekki neins kennivalds. Þvert á móti krefst það þess að þú fylgir ekki neinum öðrum og sért sjálfur þitt eigið leiðarljós.

 

Svo spyr hann: Er ekki mögulegt að vera frjáls? Sá sem virkilega vill vita hvort eitthvað sé til handan við hugann, eitthvað eilíft, verður að neita öllu því sem hugsunin byggist á, öllum frelsurum, öllum gúrúum og öllu þessháttar. Er einhver reiðubúinn að gera það.Við hvað er fólk hrætt? Við verðum að losa hugann við alla þessa hluti, sem við höfum safnað að okkur. Þá verðum við saklaus og ósæranleg. Höldum í ferð þaðan, ferð neitunar á öllum hlutum, sem hugurinn hefur saman sett. Annars mun eiga sér stað endalaust mas um hið þekkta, bækur, o.s.frv., sem engan enda tekur. Og svo segir hann að lokum: Í okkur býr allur heimurinn og ef að þú veist hvernig á að horfa og læra, þá eru dyrnar opnar og lykillinn í hendi þinni. Enginn á jarðríki getur gefið þér lykilinn, eða lokið upp dyrunum nema þú sjálfur.”

 Brot úr greininni Hvað felst í því að vera guðspekisinni? eftir Halldór Haraldsson