Þegar þú byrjar að hugleiða

9.1.2009 | 08:35

Þegar þú byrjar að hugleiða

Hægt er að nálgast hugleiðslu á tvenna vegu: að ná einhverju markmiði eða að losa sig við eitthvað. Til að byrja með er betra að losa sig við eða létta á sér. Viðhorfið "með því að hugleiða fæ ég eitthvað eða öðlast eitthvað " er ekki rétt. Að trúa því að eitthvað sé öðruvísi en það raunverulega er er rót glundroða og ruglings. Hugleiðsla ætti að gefa okkur tækifæri til að upplifa eða kynnast okkar náttúrulega ástandi . Hún þarf því að vera laus við þá fyrru sem felst í því að trúa einhverju sem ekki er. Þess vegna segjum við að hugleiðsla sé meira spurning um að losna við frekar en að öðlast eitthvað. Spurningin "Hvað fæ ég út úr þessu?" leiðir aðeins til óþarfa vandræða.

Hvernig hugleiðum við? Við byrjum á því að sitja upprétt og afslöppuð. Líkaminn á að vera uppréttur, en ekki of stífur, aðeins áreynslulaus. Ekki reyna að stjórna andardrættinum. Leyfðu honum að flæða eðlilega. Sama gildir um hugann - ekki halda í neitt. Leyfðu sjálfum þér að vera frjálsum og afslöppuðum. Hugleiðslu er oft lýst sem beitingu meðvitaðrar vitundar, þ.e.a.s. meðvitund um líkama, um tilfinningar eða kenndir, um hugsanir og fyrirbæri. Það þýðir einfaldlega að vera meðvitaður; leyfa athyglinni að vera rólegri, friðsælli og ótruflaðir. Vertu þér meðvitaður um hvernig þér líður, hvað þú ert að hugsa - hvað þú upplifir og hvernig þú upplifir það.

Að beyta vakandi athygli að líkamanum þýðir að þú verður þér meðvitaður um líkamann. Þegar þú situr ertu þér meðvitaður um hvort þú situr uppréttur eða hvort þú hallar til hliðar. Þú veist hvort þú andar að þér eða frá þér. Þegar þú gengur ertu þér meðvitaður um það þegar annar fóturinn fer fram fyrir hinn. Þú ert meðvitaður um hvert atriði sem á sér stað í athöfninni auk andardráttarins. Það er kallað að vea sér meðvitaður um líkamann. Í þessari hugleiðslu ímyndar maður sér ekki neitt, þar er engin fantasía. Við fylgjumst einungis með líkamanum. Þú sérð ekki neitt fyrir þér eða býrð til eitthvað sem ekki er þegar til staðar (t.d. gera sér upp samkennd eða ást) Hugleiðslan gengur einfaldlega út á það að vera eins og við erum.

Að taka eftir því hvað gerist nákvæmlega þegar þú gerir eitthvað er mjög einföld iðkun. Þegar þú drekkur úr kaffibolla, taktu þá eftir því sem þú ert að gerra: réttir handlegginn fram, tekur utan um bollann, setur hann upp að vörunum, bragðar á kaffinu, finnur hvernig það rennur inn í munninn, kyngir - og síðan hvernig höndin setur bollann aftur á borðið. Allt þetta gerist er það ekki? Þetta er ekki ímyndun eða tilbúningu, ekkert mystískt, ekki erfitt. Þetta er heldur ekki venjulegt meðvitundarleysi þar sem við hugsum um eitthvað annað á meðan við erum að drekka kaffið og tökum ekki eftir því hvað er í gangi. Hér er einfaldlega verið að fylgjast með því sem er að gerast.

Þegar við erum orðin vön því að veita líkama okkar athygli hættum við allskyns óþarfa pati sem venjulega tekur mestan okkar tíma. Við gerum það sem nauðsynlegt er og þegar ekkert kallar á aðgerðir slöppum við af. Sumir kennarra minna voru þannig. Þeir vissu hvað þeir voru að gera þegar þeir gerðu það. Þeir settu ákveðinn hlut á ákveðinn stað og síðar þegar þeir þurftur á honum að halda vissu þeir nákvæmlega hvar hann var vegna þess að þeir voru meðvitaðir þegar þeir settu hann niður til að byrja með. Ekkert rugl. Þeir voru heldur ekki of uppteknir af því að koma hlutum þannig fyrir að þeir litu vel út eða prófuðu sig áfram til að finna rétta staðinn. Þeir settu hlutinn einfaldlega niður og seinna tóku þeir hann upp til frekari nota. Mjög einfalt. Þeir voru hvorki úti að aka eða uppskrúfaðir. Framkvæmdu mjög nákvæmlega þegar aðstæður kölluðu á aðgerðir en voru samt mjög afslappaðir. Þegar við iðkum á þennan hátt þurfum við ekki að endurtaka hugsanir og gerðir. Ég tel að uþb. 30% af athöfnum okkar séu yfirborðskenndar. Við hugsum sama hlutinn aftur og aftur - "Ég ætti að gera þetta - ég ætti að gera hitt-" í stað þess að hugsa aðeins einu sinni og láta athöfnina fylgja beint í kjölfarið á hugsuninni. Með því losnum við undan óþarfa gerðum og hugsunum. Ef við sitjum föst í þeim komumst við aldrei lengra en fimm skref áfram , við náum aldrei sjötta eða sjöunda skrefinu. Við byrjum stöðugt upp á nýtt og förum sömu leið án nokkurrar ástæðu, en meðvituð athygli eyðir óþarfa venjubundnum siðum. Ég tala hér af eigin reynslu. Ég bý uppi á fjalli bakvið Swayambhu og þarf oft að fara í bílnum til Boudhanath. Þegar ég er á leiðinni hugsa ég oft um það sem ég þarf að gera í bænum en í hreinskilni sagt þá get ég ekki gert neitt af því á meðan ég er að keyra í bæinn. Þar sem ég er ekki kominn á staðinn er þetta hugsanamunstur algjör íoþarfi. Ég þarf ekki að hugsa aftur og aftur um nákvæmlega það sama. Meðvituð athygli getur losað okkur við þessar endalausu endurtekningar. Fyrir vikið höfum við meiri tíma og getum slappað af. Þegar við erum afslöppuð verðum við af sjálfum okkur friðsælli.

Carefree Dignity eftir Tsoknyi Rinpoche

Sjá: www.zen.is

Flokkur: Bloggar | Facebook